Het eind van het schooljaar nadert snel. Je neemt afscheid van je huidige klas en gaat je voorbereiden op je nieuwe groep kinderen. En terwijl sommige leerkrachten aan het begin van het schooljaar het liefst alles willen weten over de leerlingen die ze krijgen, willen andere leerkrachten graag zo blanco mogelijk starten. Maar een goede overdracht hoort er bij! Niet alleen voor de leerling, maar ook voor de ouders en voor jou als leerkracht. Hieronder lees je in zes tips welke informatie bij de overdracht van belang is en waarom.
Tip 1: Creëer een doorgaande lijn
Op veel scholen wordt handelingsgericht gewerkt. Ieder schooljaar verloopt volgens een cyclus van waarnemen, begrijpen, plannen en realiseren. Aan het eind van het schooljaar werkt de leerkracht het leerlingvolgsysteem bij met de meest recente gegevens uit toetsen, observaties en/of gesprekken. Deze gegevens zijn van belang voor jou als volgende leerkracht, omdat je deze informatie gebruikt als start voor de komende cyclus. Zo creëer je een doorgaande lijn en kan de ingezette aanpak meteen voortgezet worden.
Tip 2: Betrek ouders erbij
Merk je ook wel eens dat kinderen zo gegroeid zijn als ze na een zomervakantie terug op school komen? Dat is vaak niet alleen fysiek zo, maar ook sociaal-emotioneel. Daarom is bij een goede overdracht niet alleen de informatie van de vorige leerkracht van belang, maar ook die van de ouders. Laat ouders weten dat je het waardeert wanneer ze je inlichten over bijzondere omstandigheden in de vakantie, die invloed hebben (gehad) op het kind.
Tip 3: Bouw voort op wat werkt
Als leerkracht weet je dat er in elke groep kinderen zijn die specifieke onderwijsbehoeften hebben. Je collega die de klas vorig jaar had kan je vertellen welke pedagogische-didactische aanpak voor individuele leerlingen werkt. Een ook wat de klas als groep zijnde nodig heeft. Doe je voordeel met deze informatie en bouw voort op de positieve aanpak van vorig jaar.
Tip 4: Informatie van de leerling
Vraag ook eens aan de leerling wat hij belangrijk vindt dat jij van hem weet. En hoe hij over zichzelf en school denkt. ‘Wat vind je leuk om te doen?’ en ‘Waar ben je goed in?’ Maar ook vragen over leerstijlen kunnen je veel informatie opleveren: ‘Hoe kun jij het beste een toets leren?’ of ‘Wanneer kun jij je goed concentreren?’. Als kinderen wat ouder zijn, kunnen ze meestal best goed verwoorden wat hun onderwijsbehoeften zijn en waar hun talenten liggen. Laat een kind een persoonlijk leerdoel formuleren, zo maakt hij deel uit van zijn eigen ontwikkelproces en dat motiveert!
Tip 5: Toets je beeldvorming
Objectief naar leerlingen kijken, dat is wat je wil. Maar vaak onbewust ontstaan er beelden van leerlingen op grond van eerdere informatie of ervaringen. Heb je bijvoorbeeld al een broertje van deze leerling in de klas gehad en ken je de ouders, dan kleurt dat je beeld. Of misschien doet de leerling je denken aan een ander kind dat je kent, waardoor je bepaalde veronderstellingen hebt. Maar ook de manier waarop de leerling in het eerste contact op je overkomt, maakt dat je een idee hebt over hoe de leerling is. Sterker nog, zelfs de naam van een leerling of het uiterlijk kan maken dat je bepaalde verwachtingen hebt. Het is belangrijk om je te realiseren dat dit invloed heeft op je relatie met de leerling. Daarom is het nodig regelmatig je eigen beeldvorming te ‘toetsen’. De overdracht met de vorige leerkracht biedt hier goede mogelijkheden voor.
Tip 6: En wat heb jij nodig?
Als je in kaart hebt wat de groep als geheel en de individuele leerlingen daarin nodig hebben, kun je nagaan wat dat voor jou betekent. Wat wil je als leerkracht met deze klas bereiken? Wat doe je al? Wat heb je zelf nog nodig aan kennis, vaardigheden, ondersteuning of materialen? Bespreek met je collega, IB-er of directeur hoe dit gerealiseerd kan worden. Op deze manier kun je elkaar als team ondersteunen.
Wij wensen je een fijne zomervakantie toe!
Bea, Engelien, Eric, Ingrid, Jeroen, Jos, Mieke en Wanda